कविता- "इतिहासको यो कालो पाना"

(यो कविता अलिक पहिला जनआन्दोलन-२ को पृष्ठभूमिमा लेखिएको थियो र मेरो एउटा झिनो आशा के थियो भने इतिहासका 'काला' पानाहरु सकिनेछन्। मेरो आशा ब्यर्थको रहेछ भन्ने बोध हुन खासै समय लागेन। हाम्रो देशको इतिहासमा काला पानाहरुको एक खात अझै बाँकी रहेछ। मैले कविताको शिर्षक 'इतिहासको कालो अध्याय' वा अझ 'इतिहासको कालो पुस्तक' नै राखेको भए पनि हुने रहेछ।

खैर, छोडौं यी कुरालाई। आज, साझामा पहिल्यै टाँसिसकिएको यो कविता, मेरो 'इतिहासको ब्याज', पस्किँदैछु यहाँहरुका लागि।)

"इतिहासको यो कालो पाना"

एउटा ब्याधा-
मासु नखाने घोषणा गर्छ संसार सामु
र घरभित्र पसेर
त्यसै उपलक्षमा परेवा काट्छ,
एउटा जँड्याहा हाकिम-
कहिल्यै नपिउने प्रण गर्छ अड्डामा
र घर फर्किँदा
त्यसै उपलक्षमा भट्टी पस्छ,
एउटा लम्पट लोग्ने-
धोका नदिने कसम खान्छ दशौँ पटकको
र सोझी स्वास्नी मन्दिर गएको बेला
लुसुक्क बेश्यागमन गर्छ;

इतिहासको यो कालो पानामा-
ब्याधाको राज छाएको छ
जँड्याहाले काज पाएको छ
र लम्पटले पाठ पढाएको छ;

इतिहासको यो कालो पानामा-
'कटवाल' को मुख थुनेर
यन्त्रमानवहरु भजन ओकल्छन्
समाचारको नाममा,
बन्दूक बोकेका कातरहरु
बन्द शहरका सडकलाई बलात्कार गर्छन्
बहादुरीका नाममा,
र निधारबाटै देश मेटिसकेकाहरु
ढाका टोपी लगाऊँछन्
देशभक्तिको नाममा;

इतिहासको यो कालो पानामा-
एकै दिन एकै प्रहर
एक हातले सञ्चार सम्मेलनको रिबन
र अर्को हातले टेलिफोनको तार काटिन्छ,
एकै ठाऊँ एकै ठहर
मुखले रामराज्य घोषणा गरीरहँदा
हातले स्वतन्त्रताकी सीताको हरण गरिन्छ;

र म पनि सोधिरहेछु
इतिहासको यो कालो पानासंग-
ब्याधाको राज अब कति छ?
जँड्याहा　संग इतिहास हाँक्ने के हुती छ?
र लम्पटसंग कुन नैतिक सम्पत्ति छ?
चुनौती हो यो मेरो
इतिहासको यो कालो पानालाई-
अब तँसंग
पाप लेखिन बाँकी
हरफनै कति पो छ?!