कांग्रेस नेता रामचन्द्र पौडेलसंग अन्तर्कृया

गएको आइतबार साँझ नेपाली कांग्रेसका नेता रामचन्द्र पौडेलसंगको एउटा अन्तर्कृया कार्यक्रममा भाग लिने मौका मिल्यो। नागोयामा दुई वर्ष पहिला पनि उनीसंग अन्तर्कृयाको मेसो परेको थियो। त्यतिखेर अर्का कांग्रेस नेता डा. नारायण खडका पनि उपश्थित थिए।

केहि दिन नेपाली नेताहरुको भिड लागेको थियो टोकियोमा। कांग्रेसको भातृसंस्था नेपाली जनसम्पर्क समितिको अधिवेशनका लागि चारजना नेताहरु आएका थिए भने माओवादीको भातृसंस्था लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक मोर्चाको अधिवेशनका लागि पनि तीन-चार नेताहरु आएका थिए।

नेता पौडेल जिनर्यो आवास क्षेत्रको हलमा आईपुग्दा साँझको सातभन्दा बढी भईसकेको हुँदो हो। कार्यक्रम अनौपचारिक थियो। परिचय आदानप्रदान पछि नेताज्यूबाट एउटा सानो मन्तब्य राखियो। मन्तब्यमा माओवादीका यावत कृयाकलापहरुको विरोध हुनु स्वाभाविक भयो, एउटा कांग्रेस नेताको लागि। साथमा 'हाम्ले त माओवादीलाई तह लगाउन खोजेको हो तर एमालेले खुट्टा कमाउनाले गाह्रो भएको छ' भन्ने आशयका कुरा पनि थिए। अचेल सबै कांग्रेस नेताहरु त्यस्तै भाषण बढी गर्छन्। खासमा अचेल कांग्रेस छिटपुट भाषणमै सीमित भएको छ, माओवादीलाई कुनै रचनात्मक दबाब दिन कांग्रेसले सकेकै छैन। कांग्रेस नीतिविहिन-नेताप्रधान भएको धेरै भईसक्यो, अब त यसमा अलिकति पनि उर्जा नभएजस्तो देखिएको छ। लोकतन्त्र र देशका लागि सोच्नेहरुका लागि यो चिन्ताको विषय हो। देशलाई एउटा सशक्त र रचनात्मक कांग्रेस आवश्यक छ अझै, तर एउटै शर्त, कांग्रेसले आफूमा आमूल सुधार गर्न सक्नुपर्छ।

देशमा धमाधम स्ववियू चुनावको नतिजा आइरहेको बेला परेकोले स्ववियू चुनावकै कुरा पनि आउनेनै भयो। नेविसंघ दोश्रो भएकोमा नेताज्यूको असन्तुष्टि देख्न सकिन्थ्यो। अखिलहरुको गुण्डागर्दी, विशेष गरी क्रान्तिकारीको गुण्डागर्दीलाई दोष दिईयो यस्तो परिणामको लागि। गुण्डागर्दी नेविसंघले पनि नगर्ने भने होइन, आफू बलियो भएको ठाऊँमा उ पनि के कम देखिएको छ र? विद्यार्थी राजनीति भनेको 'गुण्डागर्दी ब्यबष्थापन' मात्रै हो भनेर यो गोतामेले त्यसै भनेको हैन:)

चितवनको बालकुमारी कलेजको कुरा निक्लियो यसै प्रसंगमा। "बालकुमारी जस्तो विद्यार्थी, शिक्षक र कर्मचारी सबैमा हाम्रो अत्यधिक बहुमत भएको ठाऊँमा समेत क्रान्तिकारीले गुण्डागर्दी गरेर नेविसंघलाई हराए" भन्ने नेताज्यूको भनाइमा एकजना साथीको सटीक प्रतिकृया थियो "बालकुमारीमा पहिला त बहुमत मात्र हैन, नेविसंघको एकछत्र गुण्डागर्दी चल्थ्यो, अहिले कसरी अरुको चलेछ!"

"पहिला गुण्डागर्दीमा भर परेकैले अहिले आफूभन्दा ठूलो गुण्डा आएपछि केहि नचलेको हो----" नेताज्यूको भनाइमा अनिच्छितनै सही, अलिकति स्विकारोक्ति थियो।

केहि बेरको कुराकानीपछि सामूहिक तस्वीर खिचेर कार्यक्रम अन्त्य भयो।

अहिलेको कांग्रेसको समस्याहरु के के हुन्? धेरै छन् तर मूल समस्या भनेको 'गिरिजा, गिरिजा र गिरिजा' नै हो। गिरिजा ब्यक्तिका रुपमा त समस्या हुन् नै, कांग्रेसभित्र माथिदेखि तलैसम्म गिरिजाप्रवृत्ति हावी छ। लोकतन्त्रको डम्फू सबैभन्दा बढी बजाउने कांग्रेस आफैंभित्र भने लोकतन्त्रको 'ल' पनि छैन। केन्द्रदेखि गाऊँसम्मका समितिहरु अझै टिकेप्रथाले छानिन्छन्। केन्द्रमा सभापतिको चुनाव हुने प्रावधान त छ तर गिरिजाको विकल्प सिच्ने कुराले पनि कांग्रेसीहरु मूर्च्छा पर्छन्। एउटा लोकतान्त्रिक दल भएर पनि किन सबै कांग्रेसीहरु गिरिजाको कुरा हुनासाथ गरुडको अगाडि परेको नागजस्तो हुन्छन्, अचम्म लाग्छ।

अचेल बजारमा आएका कुरा सुन्दा त गिरिजालाई कांग्रेसको भन्दा पनि सुजाताको 'क्यारीयर'को बढी चिन्ता देखिन्छ। अस्ति ताका निकै हल्लाखल्लासहित भएको 'उपचार-भ्रमण'को मूल आशय पनि यहि हो रे! अब सुजाता कांग्रेसको सर्वसम्मत सभापति भएको देख्ने दिन आऊँदैछन् जस्तो छ। के कांग्रेस डाइनोसर हुने बाटोमा पुगिसकेको हो?

कांग्रेससंग अब महाधिवेशन गर्न, खुल्ला र प्रतिष्पर्धात्मक ढंगबाट सम्पूर्ण नेतृत्व छान्न, नेतृत्वमा युवाहरु (३५-५० वर्षका)लाई बहुमतमा ल्याउन र आन्तरिक लोकतान्त्रिक प्रकृयालाई तलैसम्म बिस्तार गर्न समय धेरै बाँकी छैन।