फेरि आयो नयाँ वर्ष!

फेरि नयाँ वर्ष आयो! नयाँ वर्ष २०६६ ले यहाँहरु सबैलाई अझ बढी शान्ति, सुख र सफलता देओस्!

'हानामी' को कुरा लेखौंला भनेको थिएँ अलिक पहिला, तर मौसम बहुलाएको बहुलायै गर्नाले यसपालीको 'हानामी' चाहिँ गोल्खाडी भयो।

अप्रिल ३ मा 'हानामी' को योजना थियो, बिहान ११ तिर बाट पानी पर्न थाल्यो। भोलिपल्ट पनि दिन अलिक जाडै थियो, फेरि अरु काम पनि थिए। शनिबार र आइतबार फुत्किएपछि 'हानामी' पनि फुत्किएको भने भईहाल्यो। उसो त जापानमा यो मौसममा जता फर्केपनि साकुरा देखिने हुँदा साँझ-बिहानको 'लगाम लागेको घोडा'ले पनि 'हानामी' गरिरहेकै हुन्छ। त्यसैले यहाँ 'हानामी' गोल्खाडी भयो भन्नुको खास अर्थ चाहिँ रिमरिमे साँझमा, झपक्क फुलेको साकुराको बोटमुनि बसेर दुई-चार क्यान बियर घुट्क्याउन पाईएन भन्ने बाहेक अरु होइन:)

साकुरा धेरै झरिसकेको छ अब र साकुराको ठाऊँ पालुवाले लिँदैछ। जताततै हरियाली छाउँदैछ। नयाँ हरियालीको आफ्नै सौन्दर्य हुन्छ। पोखरा बस्दा यस्तै 'हरियो' दिनमा फुरेको एउटा छोटो कविताको याद आयो;

बादलहरुको जन्ती हिँडिरहेछ आकाशमा
माछापूच्छ्रे रमिता हेरिरहेछ
र म हरियो बतासमा डुबिरहेछु
-----------
बीचमा लेख्छु भनेका एक-दुई अरु कुरा पनि थिए। नागोया नजिकैको एउटा सानो शहरमा पुगिएको थियो सपरिवार। खासमा परिचितहरुसंग भेटघाट/खानपीनको कुरामात्रै थियो पहिला, पछि नेपालको बारेमा बोल्ने कार्यक्रम बन्यो। नेपालको बारेमा ज्यादै थोरै मात्र सुनेका/जानेका केहि बच्चाहरु र तिनका अभिभावकहरुलाई नेपालको बारेमा बताउनुपर्ने भयो।

५० से.मी. जतिको ब्यास भएको ग्लोब ल्याईएको रहेछ, त्यसमा नेपाल देखाउन भनियो हामीलाई। त्यसमा जोडिएको पेनले जुन देशमा छोयो, त्यो देशको नाम, राजधानी र एक-दुई प्रख्यात कुरा ओकल्दो रहेछ स्पीकरले। एक छिन 'टेन्सन' दियो पेनले पनि! नेपाल छुन खोज्यो कहिले बिहार छुन्छ, कहिले तिब्बत! देश दुब्लो भएपछि ठूलै ग्लोबमा पनि धोका खाईँदो रहेछ:) बल्लबल्ल नेपालमै पारियो। भारत छुँदा त्यहाँको प्रसिद्ध कुरामा 'संगीत' भनेको थियो, चीनको पालामा ग्रेट वाल र अरु केहि भन्दै थियो; नेपालको भागमा चाहिँ 'राजधानी काठमाडौं' मात्रै थियो। त्यसपछि आफैंले बोलेर र ह्वाइट बोर्डमा लेखेर बुझाइयो।

नेपालको नेपालको बारेमा कुरा गरी भ्याउनु, त्यो पनि छोटो समयमा सजिलो होईन। नेपालको ब्यापक सामजिक/सांस्कृतिक विविधता जापानजस्तो अत्यन्त कम विविधता भएको समाजका मान्छेलाई बुझाउन गाह्रै हुन्छ। हाम्रो आफ्नै जानकारी पनि सीमित हुन्छ। फेरि यी केही वर्षमा आएको राजनीतिक परीवर्तनको बाढीले पनि नेपालको बारेमा बताउनुपर्ने थुप्रै कुराहरु थपिदिएको छ। सकेसम्म कोशिश गरियो।

दश-पन्ध्र मिनेट हामीले बोलेपछि उनीहरुका प्रश्नको जवाफ दिने क्रम राखिएको थियो। नजानेको विषयमा अण्टसण्ट बोलेर टार्नु एउटा नेपालघाती काम हो भन्ने मान्यता भएकोले एक-दुई कुरामा लाज नमानी 'हामीलाई पनि त्यति राम्ररी थाहा छैन' भनियो।

अन्त्यमा बूढीले एउटा नेपाली लोकगीतमा नाचेपछि त्यो छोटो कार्यक्रम सकियो।
----------
केहि समय पहिला 'तारे जमीन पर' हेरें मैले। धेरै समयपछि कुनै फिल्म पूरै हेरेको हो मैले। चर्चा पहिला धेरै सुनिसकेको थिएँ, हेर्ने ताक भने बल्ल प-यो, त्यो पनि एउटा शुक्रबारको निद्रा मारेपछि मात्रै। खुब मन प-यो, एकछिन रोएँ पनि। धेरै ईशानहरु अनाहकमा घर-परिवार र शिक्षकहरुबाट प्रताडित छन् हाम्रो समाजमा। र रामशंकर निकुम्भ जस्ता योग्य शिक्षकहरुको खडेरी छ।

धेरै कुरा नगरौं, तपाईँले पनि हेरिसक्नु भयो होला धेरै पहिले। नहेरेको भए हेर्नुहोला।
-----------
अस्ति शनिवार (अप्रिल ११) नयाँ वर्षको उपलक्षमा साथीहरुले कार्यक्रम आयोजना गरेका थिए, नागोया नजिकैको Man's Little World भन्ने एउटा खुल्ला संग्रहालय भित्रको 'नेपाल' परिसरमा। आयोजक साथीहरुलाई धन्यबाद!

उक्त कार्यक्रमका केहि तस्बीरहरुका साथ आजको यो कुराकानीलाई बिट मार्ने अनुमति चाहन्छु।